Tek celsede boşanma, boşanma davasının açıldıktan sonra bir duruşmada sona ermesidir. Anlaşmalı boşanma denilince akla ilk gelen tek celsede sonuçlanmasıdır. Çekişmeli boşanmanın dahi tek celse sürdüğü istisnai durumlar söz konusu olabiliyor.
Tek celsede boşanılabilmesi için tarafların çocukların velayeti ile nafaka yükümlülüğü konularında anlaşmaya varmış olması gerekir.
Anlaşmalı boşanmada hakim boşanma sebebinin yerindeliğini incelemez zira taraflar zaten anlaşmaya varmıştır. Bu yüzden ön incelemeden tahkikat aşamasına aynı anda geçilir.
Tek celsede boşanabilmek için tarafların boşanma protokolü hazırlaması gerekir. Hazırlanan boşanma protokolü taraflarca imzalanmalıdır. Sonrasında bu protokol ile dava açılmalıdır. Anlaşmalı boşanmanın en önemli şartı; tarafların duruşmada bizzat hazır bulunması ve iradelerini hakim önünde serbestçe açıklamasıdır. Yani anlaşmalı boşanabilmek için tarafların duruşmaya mutlaka ve mutlaka katılması gerekir.
Anlaşmalı boşanmada eşler boşanmaya neden olan hususları dava dilekçesine yazmak zorunda olmayıp sadece boşanma iradelerini belirtmek suretiyle boşanabilmelidir.
“Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”
Boşanma protokolünün hazırlanmasının akabinde açılan davada en yakın güne duruşma tarihi verilir.
Tarafların hazır olmaları halinde belirlenen günde boşanmalarına karar verilir.
Anlaşmalı boşanma en kısa sürede gerçekleşen boşanma şeklidir.
Çekişmeli boşanma davasında tanık ya da tanıklar dinlenir. Tarafların ekonomik durumları üzerinde araştırmalar yapılır. Pedagoglar gerek çocuklarla gerek taraflarla görüşerek rapor hazırlar. Tarafların telefon kayıtları, banka hesapları incelenir. Oysa anlaşmalı boşanmada bu durumlar söz konusu olmaz.
Anlaşmalı boşanma davasında hakim eşlerin arasındaki uyuşmazlık hakkında soru sormaz. Hakim taraflara 3 şey sorar.
1-Kendi hür iradenizle boşanmak istiyor musunuz?
2-Protokoldeki imza size mi ait?
3-Protokolde belirlenen şartlarda boşanmak istiyor musunuz?
Ancak tarafların burada dikkat etmesi gereken nokta her ne kadar anlaşmalı boşanma tarafları daha az yıpratsa da boşanma davası tek celsede sonuçlansa da ve anlaşmalı boşanma daha az maliyetli olsa da TÜM BUNLARA RAĞMEN taraflar ilerideki hayatını da düşünüp hak kaybı yaşamamak için mantıklı karar vermelidir. Sırf bu çatışmadan kurtulmak için acele davranmamalıdır. Zira anlaşmalı boşanma ile tarafların boşanmasından sonra, boşanma protokolünde kararlaştırılan konularda yeniden dava açmak mümkün olamıyor. Bunun istisnasını ise çocuklar lehine protokole madde konulmamış olması halinde iştirak nafakası oluşturuyor.