Ahmet Akın – Yeminli Mali MüşavirTürkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile arasında Gelir ve Servet Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması bulunan yabancı bir ülkeden alınan bilgi teknolojileri ve proje danışmanlığı hizmeti, KV ve ÇVÖ anlaşması çerçevesinde aşağıda yazılı olduğu şekilde vergilendirilecektir.
A- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin;
- İkinci fıkrasında; Kanunun 1 inci maddesinde sayılan kurumlardan, kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye'de bulunmayanların dar mükellefiyet esasına göre sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirileceği,
- Üçüncü fıkrasında dar mükellefiyette kurum kazancını oluşturan kazanç ve iratların neler olduğu,
- Dördüncü fıkrasında ise bu maddede yer alan kazanç veya iratlar ile gelir unsurlarının Türkiye'de elde edilmesi ve Türkiye'de daimi temsilci bulundurulması konularında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Aynı Kanunun 30 uncu maddesinde, dar mükellefiyete tâbi kurumların maddede bentler halinde sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükmüne yer verilmiştir. Maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde, dar mükellef kurumların elde edecekleri serbest meslek kazançları ile ikinci fıkrasında yer alan ticari veya zirai kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayri maddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden üzerinden vergi kesintisi yapılması öngörülmüş olup, kesinti oranı 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 3/2/2009 tarihinden itibaren söz konusu ödemeler üzerinden %20 olarak belirlenmiştir.
B- ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMASI YÖNÜNDEN:
Örnek olarak, ÇVÖ Anlaşmasının serbest meslek faaliyetlerini düzenleyen ilgili maddesinde yalnızca gerçek kişilerce ifa edilen serbest meslek faaliyetleri için düzenleme yapıldığından, yabancı ülke mukimi şirket tarafından verilen bilgi teknolojileri ve proje tasarımı hizmeti Anlaşmanın "Ticari Kazançlar"ı düzenleyen ilgili maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bir Akit Devlet teşebbüsüne ait kazanç, söz konusu teşebbüs diğer Akit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla orada ticari faaliyette bulunmadıkça, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir. Eğer teşebbüs ticari faaliyette bulunursa, teşebbüsün kazançları yalnızca işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere bu diğer Devlette vergilendirilebilir
Söz konusu gelirler Türkiye'de bulunan bir işyeri vasıtasıyla elde edilmedikçe yalnızca yurt dışında vergilendirilmesi gerekmektedir. Söz konusu gelirlerin Türkiye'de bulunan bir işyeri vasıtasıyla elde edilmesi durumda, Türkiye'nin, bu işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere iç mevzuat hükümleri çerçevesinde vergi alma hakkı bulunmaktadır. Diğer taraftan, yurt dışı mukimi firmadan alınan hizmetler için yapılan ödemelerin Anlaşmanın "Gayrimaddi Hak Bedelleri" başlıklı ilgili maddesi kapsamına giren bir gayrimaddi hak karşılığında yapılması halinde vergilemenin bu madde hükümleri uyarınca yapılacağı tabiidir.
Anlaşmanın Türkiye'ye vergi alma hakkı tanıdığı durumlarda, söz konusu faaliyetler dolayısıyla Türkiye'de ödenen vergiler, Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi" başlıklı ilgili maddesine göre yurt dışında ödenecek vergilerden mahsup edilebilecektir.
ahmetakinmersin@gmail.com
